Bij drukken heb je te maken met kleuren. Je hebt verschillende soorten drukkleuren: CMYK en PMS. CMYK wordt voor veel drukwerk gebruikt. Dat komt omdat je met deze drukkleuren de meeste andere kleuren kunt mengen. De afkorting staat voor Cyaan (blauw), Magenta (rood), Yellow (geel) en Key (zwart). Een andere benaming voor CMYK is full colour. Ook al bevat je ontwerp maar twee kleuren, dan nog wordt er in full colour gedrukt. Behalve de drukkleuren CMYK en PMS heb je ook nog RGB- en RAL-kleuren. Wat dat zijn leggen we verderop uit.
Uitleg PMS-kleuren
De afkorting PMS staat voor Pantone Matching System. In dit kleurensysteem is vastgelegd hoe elke tint is opgebouwd. Daardoor zijn deze drukkleuren overal ter wereld hetzelfde. Welke mogelijkheden er zijn, kun je zien in speciale PMS-waaiers. De voordelen van het Pantone-systeem zijn:
- Je krijgt altijd exact dezelfde kleur, ongeacht waar je je drukwerk laat maken. Bij CMYK kun je altijd iets kleurverschil krijgen als je het door verschillende drukkerijen laat maken.
- Je kunt tinten maken die met CMYK niet mogelijk zijn. Voorbeelden zijn zilver, goud en neonkleuren.
Een nadeel van het Pantone-systeem is:
- Voor elke kleur heb je een aparte drukplaat nodig. Dit kan erg duur zijn als je veel verschillende kleuren in je ontwerp hebt zitten. In die gevallen is CMYK goedkoper. Overigens kun je tegenwoordig een PMS-kleur toevoegen aan het drukproces van CMYK. Op die manier heb je de voordelen van beide systemen. Dit wordt meerkleurendruk genoemd.
Als je met PMS-kleuren gaat werken zijn er nog een aantal aandachtspunten:
- Het soort papier kan invloed hebben op de kleur. Daarom zijn papiersoorten ook meegenomen in het systeem.
- Een afwerklaag zoals bijvoorbeeld laminaat kan invloed hebben op de kleur. Daarom wordt afgeraden deze te gebruiken als het belangrijk is dat bepaald drukwerk exact die kleur heeft.
Uitleg RGB-kleuren
Beeldbuizen zoals je televisie en je beeldscherm van je computer werken met RGB-kleuren. Deze afkorting staat voor rood, groen en blauw. Deze worden gecreëerd met licht. Vandaar dat ze niet geschikt zijn om mee te drukken. Daarom moet je je ontwerp altijd omzetten naar CMYK of PMS op moment dat je het bestand klaarmaakt om te laten afdrukken. Doe je dat niet? Dan kunnen de kleuren er anders uit komen te zien. Overigens moet je er ook rekening mee houden dat je beeldscherm wellicht niet gekalibreerd is. Hierdoor kun je ook wat kleurverschil krijgen tussen hetgeen je op je beeldscherm ziet en het drukwerk. Wil je zeker weten dat exact de juiste kleur wordt gebruikt? Gebruik dan het Pantone-stysteem en kies de kleur uit aan de hand van een PMS-waaier. Let op: niet elke drukker kan met het Pantone-systeem drukken. Daarom zal je soms genoegen moeten nemen met CMYK.
Uitleg RAL-kleuren
RAL staat voor ReichsAusschuss für Lieferbedingungen. Dit systeem lijkt op dat van PMS. Bij RAL hebben ook alle kleuren een eigen code. Het systeem is echter ontworpen voor verf en niet voor inkt. Wel is het mogelijk om aan de hand van het RAL-systeem de juiste CMYK- en RGB-kleuren te achterhalen. Houd er wel rekening mee dat het altijd bij benadering is. Een klein kleurverschil is mogelijk.